Τι είναι ο πολυμερής πηλός;

• Τι είναι ο πολυμερικός πηλός;
• Είναι ο πολυμερικός πηλός ασφαλής; 
• Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στις μάρκες πολυμερούς πηλού kato polyclay, fimo, premo και cernit;
• Τι σχέση έχει ο πολυμερής πηλός με τον φυσικό άργιλο; 
• Μπορώ να ανακατέψω διάφορες μάρκες πηλού μεταξύ τους; 
• Τι χρειάζομαι για να ξεκινήσω;
• Σε ποια θερμοκρασία και πόση ώρα πρέπει να ψήνεται ο πολυμερικός πηλός;
• Πώς μπορώ να αποθηκεύσω τους ανοιγμένους πηλούς μου;
• Ποια είναι η διάρκεια ζωής του υλικού;
• Πώς καθαρίζω επιφάνειες και εργαλεία;
• Πού γίνονται μαθήματα πολυμερούς πηλού;

• Τι είναι ο πολυμερής ή πολυμερικός πηλός;

O πολυμερής πηλός (polymer clay) είναι το αγαπημένο καλλιτεχνικό μέσο χιλιάδων καλλιτεχνών ανά τον κόσμο, επαγγελματιών και ερασιτεχνών. Πρόκειται για ένα εύπλαστο, συνθετικό υλικό που σκληραίνει μόνιμα στους 110-150 C, αναλόγως τη μάρκα. Η υφή, τα λαμπερά χρώματα και η ανθεκτικότητά του τον καθιστούν κατάλληλο για κάθε είδους εφαρμογή: κατασκευή κοσμημάτων, αγγείων, διακοσμητικών αντικειμένων, γλυπτών, μωσαϊκών, ζωγραφικών συνθέσεων, ράβδων μιλεφιόρι, μινιατούρων.

Από τη δεκαετία του '70 που άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως το υλικό, εκατοντάδες τεχνικές δανεισμένες από το γυαλί, το ξύλο, την υφαντική, τη ζωγραφική (millefiori, mokume gane, cloisonné, κ.α) προσαρμόστηκαν σε αυτό και εξελίχθηκαν ή εφευρέθηκαν. Στο βίντεο αριστερά η ιδιοκτήτρια του καταστήματός μας παρουσιάζει σύντομα την ιστορία και τις βασικών τεχνικές του πολυμερούς πηλού, μέσα από τη δουλειά διάσημων καλλιτέχνιδων.

Για να ξεκινήσετε την εξερεύνησή σας στον μαγικό κόσμο του, σάς προσφέρουμε μια λίστα διασήμων καλλιτεχνών ανά κατηγορία τεχνικής, για να απολαύσετε τα έργα τους.

Πέρα από την ταχεία του εξέλιξη, ο πολυμερής πηλός είναι ένα ιδιάζον καλλιτεχνικό μέσο γιατί διαθέτει μία άρτια οργανωμένη κοινότητα, την Διεθνή Ένωση Καλλιτεχνών Πολυμερούς Πηλού (IPCA), η οποία διακλαδίζεται σε εθνικές Συντεχνίες. Η κοινότητα εφευρετικά, καλλιτεχνικά και επιχειρηματικά αποτελείται κατά 90% από γυναίκες, γεγονός που κατά τη γνώμη μας, έχει συμβάλλει καταλυτικά στη δημιουργία αυτής της αναγνωρίσιμης «οικογένειας».
Ο όρος πολυμερής πηλός χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά από τη Nan Roche το 1992 στο βιβλίο της «The New Clay», που υπήρξε και το πρώτο σχετικό με τις τεχνικές του υλικού σύγγραμμα.
Πηγή: http://polymerartarchive.com/2012/01/07/what-to-call-it

Είναι ο πολυμερής πηλός ασφαλής;

Ο πολυμερής πηλός είναι απολύτως ασφαλής και έχει εγκριθεί ακόμα και η χρήση του από παιδιά από τον διεθνής οργανισμός Art & Creative Materials Institute (ACMI), που πιστοποιεί την ασφάλεια όλων των καλλιτεχνικών ειδών που κυκλοφορούν στην αγορά παγκοσμίως. Συγκεκριμένα η ένδειξη AP που αναγράφεται σε όλες τις συσκευασίες πολυμερούς(πολυμερικού) πηλού πιστοποιεί ότι:
1) Ο πολυμερής πηλός είναι ΑΣΦΑΛΗΣ τόσο για χρήση από ΠΑΙΔΙΑ, όσο και από επαγγελματίες καλλιτέχνες και η χρήση του δεν επιφέρει καμία άμεση αλλά ούτε και μακροχρόνια επίπτωση στην υγεία.
2) Ότι το υλικό έχει περάσει με επιτυχία όλους τους ελέγχους. Αυτοί συμπεριλαμβάνουν τον έλεγχο κάθε συστατικού και της ποσότητάς του, τις πιθανές αντιδράσεις με άλλα υλικά, τον τρόπο συσκευασίας, τις πιθανές άμεσες ή μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία, την πιθανότητα πρόκλησης αλλεργιών, τη χρήση σύμφωνα αλλά και αντίθετα με τις οδηγίες που αναγράφονται στη συσκευασία.

Επιπλέον κάθε μάρκα και κάθε χρώμα έχει ελεγχεί και χαρακτηριστεί ΑP ξεχωριστά, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε στον παρακάτω σύνδεσμο:
http://www.acminet.org/index.php?option=com_certifiedproducts&view=certifiedproducts&Itemid=66 (Κατηγορία «Clays & Modeling Compounds, Modeling (Oven-Hardening)»)
Πιθανόν επίσης να σας ενδιαφέρει να διαβάσετε αναλυτικά τα πορίσματα (Material Safety Data Sheet) για την κάθε μάρκα:
Kato polyclay: http://www.katopolyclay.com/images/stories/msds_kato_polyclay.pdf
Fimo: http://www.creativityunlimited.com.au/Files/Files/MSDS/FIMO/FIMO%20SOFT.pdf
Premo: http://www.dick-blick.com/msds/DBH_32334.pdf
Cernit: http://cdn.dickblick.com/msds/DBH_33904XXXX.pdf

Τέλος ο πολυμερής πηλός είναι ένα υλικό που ήδη έχει κλείσει πάνω από 4 δεκαετίες ζωής. Οι περισσότερες διάσημες σήμερα καλλιτέχνιδες τον χρησιμοποιούν για πάνω από 20 χρόνια χωρίς καμία επίπτωση στην υγεία τους.

• Τι οδηγίες χρήσης πρέπει να τηρώ;

Τα παρακάτω είναι απλές προφυλάξεις που πρέπει να τηρείτε στην ενασχόλησή σας με τον πολ. πηλό. Παρόλα αυτά η κατά λάθος καταπάτηση κάποιας από αυτές δε πρόκειται να έχει καμία άμεση συνέπεια.

1. Μην ξεπερνάτε την ενδεικνυόμενη θερμοκρασία ψησίματος, που αναγράφεται στο πακέτο
2. Καθότι οι φούρνοι παρουσιάζουν έντονες αποκλίσεις θερμοκρασίας σας προτείνουμε για να το αποφύγετε, να χρησιμοποιείτε πάντα ειδικό θερμόμετρο φούρνου που χρησιμοποιείται εσωτερικά.
3. Αν ο πηλός σας καίγεται θα το καταλάβετε άμεσα από το μαύρο, δύσοσμο καπνό. Ο καπνός αυτός είναι ερεθιστικός για το αναπνευστικό σύστημα. Αν συμβεί αυτό, σβήστε αμέσως το φούρνο, ανοίξτε τα παράθυρα και απομακρυνθείτε από το χώρο μέχρι να καθαρίσει η ατμόσφαιρα. Απομακρύνετε επίσης τυχόν κατοικίδια από το δωμάτιο, ειδικά τα πουλιά. Σημείωση: Συνήθως υπάρχει ένα μικρό περιθώριο ασφαλείας 10 C από τη θερμοκρασία του πακέτου. Π.χ. το kato polyclay μπορεί να ψηθεί χωρίς πρόβλημα και στους 160 C, θερμοκρασία που τον καθιστά ακόμα πιο ανθεκτικό.
4.  Αν κάποιο εργαλείο χρησιμοποιηθεί με τον πολ. πηλό δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ξανά στην κουζίνα (π.χ. μακαρονομηχανή, μπλέντερ, μαχαίρια κτλ.).
5.  Τα αγγεία από πολ. πηλό δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την φύλαξη φαγητού.
6.  Μην τσιμπολογάτε φαγητό με το χέρι όσο δουλεύετε. Καλό είναι να πλένετε τα χέρια σας πριν αγγίξετε φαγητό.
7.  Μην αφήνετε τα μικρά παιδιά χωρίς επίβλεψη, για να αποφευχθεί η πιθανότητα κατάποσης.
8.  Επειδή χρησιμοποιούμε κοφτερά εργαλεία, όπως κοπίδια και λεπίδες, καλό είναι να είστε προσεκτικοί για να μην κοπείτε. Για το φινίρισμα χρησιμοποιήστε βρεγμένο γυαλόχαρτο, ώστε να φεύγει η σκόνη με το νερό και να μην την εισπνέετε (οποιοδήποτε είδος σκόνης είναι μακροχρόνια βλαβερό για τα πνευμόνια). Αν τρυπάτε τις χάντρες με ηλεκτρικό τρυπανάκι, φροντίστε για τον ίδιο λόγο να φοράτε μάσκα και προστατευτικά γυαλιά (υπάρχουν στα φαρμακεία).
9.  Αν έχετε κάποια πάθηση, όπως χρόνια δερματίτιδα, που καθιστά τα χέρια σας ιδιαίτερα ευαίσθητα, προτιμήστε να δουλεύετε φορώντας γάντια από λάτεξ. Διαφορετικά, δεν είναι απαραίτητο.
10.  Μην βάζετε ποτέ τον πολ. πηλό στο φούρνο μικροκυμμάτων, ούτε καν για λίγα δευτερόλεπτα γιατί θα καεί.

• Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στις μάρκες πολυμερούς πηλού kato polyclay, fimo, premo και cernit;

Σαφέστατα ναι, καθότι έχουν διαφορετική χημική σύσταση και απευθύνονται σε διαφορετικό κοινό. Συγκεκριμένα οι μάρκες μεταξύ τους διαφοροποιούνται ως προς:

• Τι σκληρότητα έχει ο πηλός από το πακέτο
• Τι σκληρότητα έχει ο πηλός αφού τον ζεστάνουμε (που δεν είναι απαραίτητα συνάρτηση της πρώτης ιδιότητας)
• Αν ξεβάφει ή όχι στα χέρια
• Τη γκάμα χρωμάτων του πακέτου, αν διαθέτει επίσης και μεταλλικά, διαφανή χρώματα κτλ.
• Τη θερμοκρασία στην οποία ψήνεται
• Αν η επιφάνεια είναι ματ ή ελαφρά γυαλιστερή μετά το ψήσιμο
• Αν σκουραίνουν ή όχι τα χρώματα στο ψήσιμο και σε τι βαθμό
• Πόσο ανθεκτικός είναι ο πολυμερής μετά το ψήσιμο (π.χ. αντοχή σε πτώσεις, ελαστικότητα κτλ.)
• Αν επιτρέπει ακρίβεια στις ράβδους μιλεφιόρι
• Τη διάρκεια ζωής του

Για να δείτε τις ιδιότητες του kato polyclay, που απευθύνεται σε επαγγελματίες, κάντε κλικ εδώ.

• Τι σχέση έχει ο πολυμερής πηλός με τον φυσικό άργιλο; 

Το μόνο κοινό στοιχείο μεταξύ πολυμερούς πηλού και φυσικού αργίλου είναι η σύστασή, υπό την έννοια ότι είναι και τα δύο εύπλαστα υλικά. Πέραν αυτού, ο φυσικός άργιλος είναι εύθραυστος, βαρύς, υδρόφιλος (απορροφά το νερό) και ψήνεται σε μεγάλες θερμοκρασίες. Αντίθετα ο πολυμερής πηλός είναι ελαφρύς, ανθεκτικός, υδρόφοβος (αν βραχεί δεν κολλάει στον εαυτό του) και σκληραίνει σε θερμοκρασίες που πιάνει ο φούρνος του σπιτιού μας.

• Μπορώ να ανακατέψω διάφορες μάρκες πηλού μεταξύ τους; 

Ναι, μπορείτε αλλά δεν υπάρχει καμία εγγύηση για το αποτέλεσμα όσων αφορά στην ανθεκτικότητα και τη σταθερότητα των χρωμάτων. Το μείγμα θα πρέπει πάντα να ψήνεται στους 130-135 C.
Η εξήγηση είναι απλή. Cernit και premo σκληραίνουν στους 130 C, το Fimo στους 110 C αλλά αντέχει και στους 130 C παρότι σκουραίνει περισσότερο (πηγή: Bettina Welker, βιβλίο «Polymer Clay Bracelets»). Το kato polyclay πολυμερίζεται από τους 135 – 160 βαθμούς.

Τι χρειάζομαι για να ξεκινήσω;
Έχουμε ετοιμάσει για εσάς βολικά σετ αρχαρίων με όλα τα εργαλεία και τους πηλούς που θα χρειαστείτε με σημαντική έκπτωση.

• Σε ποια θερμοκρασία και πόση ώρα πρέπει να ψήνεται ο πολυμερικός πηλός;
Σαφώς η θερμοκρασία και η ώρα που αναγράφεται στο πακέτο είναι ο οδηγός σας. Όσο πιο μεγάλο το πάχος του αντικειμένου όμως, τόση περισσότερη ώρα απαιτείται στο ψήσιμο. Εφόσον η θερμοκρασία παραμένει σταθερή δεν υπάρχει κίνδυνος να καεί το υλικό, ανεξαρτήτως τής ώρας ψησίματος. Αν αμφιβάλλετε, αφήστε το αντικείμενο περισσότερη ώρα (ακόμη και 40 λεπτά ή μία ώρα) ώστε να έχετε μέγιστη ανθεκτικότητα. Για το kato polyclay, συστήνουμε τουλάχιστον 20 λεπτά σε προθερμασμένο φούρνο.

• Πώς μπορώ να αποθηκεύσω τους ανοιγμένους πηλούς μου;
(θα συμπληρωθεί σύντομα)
• Ποια είναι η διάρκεια ζωής του υλικού;
(θα συμπληρωθεί σύντομα)
• Πώς καθαρίζω επιφάνειες και εργαλεία;
(θα συμπληρωθεί σύντομα)
• Πού γίνονται μαθήματα πολυμερούς πηλού;
(θα συμπληρωθεί σύντομα)